روف گاردن (Roof Garden) چیست؟

روف گاردن (Roof Garden)  چیست؟

روف گاردن که با عناوینی مثل بام سبز ، بام باغ و فضای سبز روی پشت بام نیز شناخته می شود ، به مکانی گفته می شود که در آن فضای سبز در بستری غیر از سطح خاک و زمین ایجاد شده است. به بیان ساده تر روف گاردن یا بام سبز محلی است که ارتفاعی بالاتر از سطح زمین دارد و کشت گیاه در بستر آن صورت گرفته باشد. حال این محل می تواند پشت بام ، کف لابی ساختمان یا کف حیاطی که سقف پارکینگ را تشکیل می دهد و… باشد.

شايد اولين سؤالی که برای افراد ایجاد می‌شود این است که اصلاً چرا باید از روف‌گاردن استفاده کرد؟ آیا بام باغ مزیتی جز زیباسازی پشت‌بام دارد؟ اگر این پرسش مطرح شده است پس باید بدانید که روف‌گاردن سبب ارتقاء ارزش یک ملک می‌شود.

 در واقع روف‌گاردن بر خلاف سبک‌های قدیمی که سقف خانه‌ها تقریباً غیرقابل‌استفاده بود سبب گسترش فضای سبز و همین‌طور بهبود شرایط بافت شهر و همین‌طور ایجاد یک فضای جدید برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت می‌شود. به‌هرحال زندگی شهری بسیاری از ما را خانه‌نشین کرده است و این شرایط به‌هیچ‌عنوان به نفع ما نیست. از طرفی این‌گونه سقف‌ها سبب جذب گرما در فصل تابستان نشده و در نتیجه ساختمان خنک‌تر خواهد ماند. در مقابل بر اساس تحقیقاتی که در مورد بام سبز یا روف‌گاردن شده است این متریال می‌تواند میزان کنترل دما را به وضع بهتری بدل نموده و مصرف انرژی بخصوص در مناطق شرجی، خشک و گرم را تا 70 درصد کاهش دهد.

علاوه‌برآن با استفاده از نورپردازی شما می‌توانید جلوه ویژه و جذابی به بام سبز خود بدهید. اما چه چیزهایی در هنگام طراحی باز سبز اهمیت دارد، چه انتظاراتی از کسانی که در زمینه طراحی بام سبز فعالیت می‌کنند خواهیم داشت؟

عمده سؤالاتی که در مورد روف‌گاردن مطرح می‌شود:

• منظور از طراحی بام سبز مدرن چیست؟
• قیمت پروژه روف‌گاردن چگونه محاسبه می‌شود؟
• اجرای روف‌گاردن چه مدت‌زمان به طول می‌انجامد؟
• کدام مجری روف‌گاردن بهترین عملکرد را دارد؟
• آیا می‌توان در روف‌گاردن آلاچیق و… استفاده کرد؟

نمونه کارهای روف گاردن (بام سبز):

در انتخاب زبان طراحی برای بام سبز شرکت‌ها ممکن است کاتالوگ‌ها و طرح‌های مختلفی را در اختیار شما قرار دهند. به‌هیچ‌عنوان به شرکت‌هایی که در زمینه طراحی داخلی تجربه‌ای ندارند نمی‌توان اعتماد کرد. احداث یک فضای این‌چنینی حساسیت‌های خاص خود را دارد. از طرفی برای ساخت بام سبز شما نیاز به گیاه مناسب خواهید داشت. این گیاه‌ها باید توان تحمل دمای بالا، گرما و نور مستقیم خورشید و همین‌طور شرایط خاص و آلودگی را داشته باشد. گیاهانی که در محیط‌های خارجی پژمرده می‌شوند به‌هیچ‌عنوان مناسب روف‌گاردن نخواهند بود و در نتیجه برای شما هزینه زیادی نیز به همراه خواهند داشت.

همین‌طور موضوع آبیاری روف‌گاردن نیز اهمیت زیادی دارد. بسیاری مایل به انجام این کار هستند و بسیاری هم ترجیح می‌دهند از سیستم آبیاری اتوماتیک برای روف‌گاردن استفاده شود که البته بازهم مزایا و معایب خاص خود را دارد. در آبیاری اتوماتیک یکی از بهترین سیستم‌هایی که پیشنهاد می‌شود قطره‌ای می‌باشد. در نوع قطره‌ای اجزای تشکیل‌دهنده هسته انتشار آب و همین‌طور نحوه انتقال به محیط اهمیت زیادی دارد.

اهمیت نور، زیرسازی و تهیه تجهیزات بام سبز:

وقتی تصمیم به احداث بام سبز می‌گیرید احتمالاً دوست دارید از آن استفاده‌های متنوعی داشته باشید. مثلاً برای نشستن، گذراندن اوقات فراغت و حتی برگزاری دورهمی‌ها مناسب باشد. حتی امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا رستوران‌ها هتل‌ها کل فضای نشیمن و چیزی شبیه به لابی یا اتاق انتظار را در روف‌گاردن پیاده‌سازی می‌کنند.

در نتیجه لازم است که علاوه بر کشت صحیح عناصر گیاهی روی روف‌گاردن یا گرین روف، زیرسازی نیز به شکل صحیحی انجام گردد. معمولاً شرکت‌های طراح و اجراکننده از روش مدولار استفاده می‌کنند. زیرسازی بام به‌صورت استاندارد انجام شده و د نهایت تمام سطح پشت‌بام مسطح شده و گیاهان روی آن کشت می‌شوند. در ادامه کف‌سازی پشت‌بام نیز اهمیت زیادی دارد. برای این که بتوانید به‌آسانی در محیط روف‌گاردن رفت‌وآمد داشته باشید و یا اجزای مورد نیازتان را در پشت‌بام بچینید، می‌توانید از چوب، شن، سنگ و قلوه‌سنگ استفاده کنید. هر چه سطح پشت‌بام شما مسطح باشد قطعاً هزینه هم‌افزایش خواهد یافت.

در مقابل نورپردازی نیز می‌تواند جلوه ویژه‌ای به روف‌گاردن شما بدهد. استفاده از نورهای کم‌مصرف و همین‌طور سیستم‌های SMD و LED امروزه پیشنهاد می‌شود که هم دوام بالایی دارند، هم ضد آب هستند و هم نورشان مناسب است.

مراحل احداث و اجرای روف‌گاردن:

در هنگام طراحی و اجرای بام سبز باید به چند مسئله توجه اساسی داشته باشید. اول این که کاهش یک سری هزینه‌ها که توسط تیم‌های طراحی انجام می‌شود سبب کم‌شدن کیفیت و در نهایت بروز آسیب‌هایی به بافت گیاهان، فضای ساخته شده و … می‌گردد. منظور ما این است که گاهی کم‌کردن هزینه یک ریسک خواهد بود. مثلاً اگر کف‌سازی و اجرای ایزوله به‌خوبی انجام نشود. قطعاً به نفع شما نیست و در آینده با مشکل برمی‌خورید. زهکشی روف‌گاردن نیز یک لازمه است و در نهایت شما می‌توانید از تجهیزات لنداسکیپ نیز در بام سبز خود استفاده کنید. اما این تجهیزات شامل چه مواردی است:

• باربیکیو
• آلاچیق
• آب‌نما
• میز و صندلی
• پارتیشن‌های چوبی و فلزی
• کاشی و سرامیک
• چوب‌کاری کف

استفاده از هر کدم این موارد بستگی به شما دارد و هیچ اجباری در این کار نیست. از طرفی زهکشی بام سبز یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین‌ها در طراحی این متریال است. باغچه‌های محبوب امروزی که روی پشت‌بام‌ها پیاده می‌شوند سبب جلوگیری از هدررفت باران شده و از طرفی آلودگی شهری و انتشار گازهای گلخانه‌ای را نیز کنترل می‌کند. بخصوص در شهرهای بزرگ و صنعتی که افراد در فصل پاییز بیش از هر زمانی با این مشکل روبرو هستند. همین‌طور که کمی بالاتر به مسئله کنترل حرارت و عملکرد عایق روف‌گاردن صحبت کردیم، این فضا حتی در فصل زمستان نیز باعث کاهش مصرف انرژی می‌شود. روف‌گاردن علاوه بر تمامی مفاد و فاکتورهای ذکر شده باعث بالارفتن عمر یک سازه خواهد شد.

داشتن یک باغ بام یا روف گاردن که فضای سرسبز و بیشتری را برای دورهمی های ما ایجاد نماید، امروزه مورد توجه زیادی قرار گرفته است. در این میان طراحی و ساخت روف گاردن های لاکچری در سال های اخیر یکی از سوالات بسیاری از کاربران بوده و در حقیقت افراد زیادی با این چالش مواجه می شوند که چگونه می توانند یک روف گاردن لاکچری و بسیار زیبا را برای ساختمان خود ایجاد نمایند.

تیم آبگون دیزاین مجری طراحی و اجرای انواع محوطه سازی و طراحی روف گاردن در این مقاله قصد دارد تا نکاتی را در این خصوص به شما ارائه نماید تا شما عزیزان بتوانید با این ایده ها، یک روف گاردن زیبا و منحصر به فرد برای ساختمان خود ایجاد نمایید.

چگونه یک روف گاردن لاکچری بسازیم؟

1. نمونه های مختلف روف گاردن را ببینید:

برای ایجاد یک روف گاردن لوکس توجه کنید که اولین قدم مشاهده ی طراحی های مختلف روف گاردن در سراسر دنیا می باشد، چرا که بدین گونه شما می توانید با به دست آوردن اطلاعات و ایده هایی در این زمینه، یک روف گاردن خاص با مجموعه ای از پارامتر های مختلف را ایجاد نمایید.

2. از یک تیم طراحی روف گاردن کمک بخواهید:

با پیشرفت و رشد تکنولوژی همه ما شاهد تغییرات منحصر به فردی در صنایع مختلف هستیم. یکی از مشاغلی که در طی دهه اخیر بیش از پیش به آن اهمیت داده می شود، معماری و طراحی دکوراسیون داخلی است. به گونه ای که امروزه اهمیت دادن به فضای داخلی منزل و محل کار اهمیت زیادی پیدا کرده است. یکی از بهترین ایده هایی که در سال های اخیر اجرای آن مورد استقبال قرار گرفت، طراحی روف گاردن است. روف گاردن در واقع یک باغ و یا باغچه ای روی سقف ساختمان است. ساخت روف گاردن مزایای زیادی به همراه دارد. برای مثال می توانید روی آن اقدام به کاشت گل و گیاهان مختلف کنید. همچنین می توانید متناسب با فضایی که در اختیار دارید، از وسایل پذیرایی، میز و مبل و صندلی و … استفاده کنید. به صورتی که امکان استراحت کردن، گذارندن اوقات فراغت و حتی مهمانی گرفتن هم در روف گاردن وجود دارد. اما نکته حائز اهمیت این است که برای طراحی و ساخت روف گاردن حتما باید از یک تیم طراحی متخصص و حرفه ای در این زمینه کمک بگیرید. چرا که برای ساخت آن نیاز به طراحی و توجه به المان های خاصی است. به گونه ای که عدم زهکشی و استفاده از مصالح مناسب باعث آسیب رسیدن به ساختمان می شود.

در مرحله ی دوم شما می توانید ایده های خود را با یک تیم طراحی حرفه ای در میان گذاشته و از ایشان بخواهید تا یک طرح اولیه روف گاردن را بر اساس فضای موجود در پشت بام ساختمان شما ایجاد نمایند.

3.گیاهان و گل های مورد علاقه ی خود را انتخاب کنید:

در ادامه ما نام گیاه خاصی را به شما نمی‌گوییم اما اشاره‌ای به انتخاب‌هایی خواهیم داشت که قبلاً توسط تیم آبگون دیزاین تست شده‌اند و جوابگوی نیازها بوده‌اند. همین‌طور هیچ مشکلی در رشد و فرآوری آن‌ها وجود نداشته و می‌توانید از این گیاهان معمولاً در تمامی شرایط آب‌وهوایی استفاده کنید.

ایده اول استفاده از گیاهان و گل‌های محلی است. چیزی که بیشتر در گلخانه‌های شهر و محل زندگی شما محبوب است را انتخاب کنید. کافی است نگاهی به اطراف خود بیندازید و یا این که اگر به‌تازگی ساکن آن شهر شده‌اید و حتی هیچ ایده‌ای از گیاه و گل روف‌گاردن ندارید، از همسایه‌ها کمک بخواهید.

ایده دوم این است که به‌طورکلی از گیاهان جان‌سخت، قوی و مستحکم استفاده کنید، گیاهانی که بتوانند در برابر باد، اشعه آفتاب و همین‌طور گرما عملکرد خوبی از خود نشان دهند معمولاً گزینه‌های مناسبی هستند. از طرفی احتمال زنده ماندن گیاهان در سقفی که به‌خوبی زهکشی نشده است بسیار کم بوده و حتماً به زیرساخت و طراحی بام سبز دقت داشته باشید.

از نظر ما درختچه‌ها، بوته‌ها و کاکتوس نیز ایده جذاب و جالبی است. درختچه‌های تزئینی در بازار وجود دارند که ریشه طویلی در خاک داشته و می‌توانند برای محافظت در برابر نور خورشید، وزش باد، برف‌وباران هم کاربردی باشند.

در مرحله ی بعدی می بایست گیاهان و گل های مورد نظر خود را که با آب و هوای محل سکونت شما مطابقت دارند، انتخاب نمایید. در حقیقت برای داشتن یک روف گاردن سرسبز و زیبا بهتر است گیاهانی را انتخاب کنید که با آب و هوا، نوع وزش بادها و نوع تابش خورشید در منطقه شما سازگاری داشته باشند. همچنین پیشنهاد می کنیم که در کنار کاشت سایر گیاهان و گل ها، از درختان و گیاهان چهار فصل نیز استفاده کنید تا در تمام طول سال بام شما سرسبز و زیبا باشد.

4.لوازم و وسایل لوکس انتخاب کنید:

در قدم بعدی برای داشتن یک روف گاردن لاکچری بایستی از مبلمان و لوازم لوکس استفاده کنید تا زیبایی هر چه بیشتری را برای باغ بام خود به ارمغان آورید.

به طور مثال استفاده از انواع آلاچیق ها، شومینه ها، مبلمان شیک و لاکچری، صندلی های چتر دار، کاناپه ها، پاف ها، انواع تاب راحتی و … می توانند در ایجاد یک روف گاردن لاکچری نقش اساسی ایفا کنند. همچنین دقت کنید که استفاده از انواع فلاور باکس های شیک و خاص، ساخت ابنما و یا حتی یک استخر بر روی باغ بام می تواند از جمله دیگر ایده های ساخت روف گاردن های لاکچری به شمار رود.

5.نورپردازی:

توجه کنید که نورپردازی فضای روف گاردن می تواند در ایجاد یک محیط لوکس و لاکچری نقش به سزایی داشته باشد. در حقیقت شما می توانید به کمک نورپردازی های مختلف، یک روف گاردن بسیار شیک و زیبا ایجاد کنید که در فضای شب نشینی ها و دورهمی ها بسیار مفید باشد.

نکات مهم حین تعیین قیمت روف‌گاردن یا بام سبز:

در هنگام طراحی و اجرا بام باغ، روف‌گاردن با بام سبز مشتریان در مورد هزینه اجرا سؤالات زیادی را مطرح می‌کنند که البته لازم است شرکت مجری طرح در این باره شفاف‌سازی لازم را انجام دهد. خوب بر اساس فرمولی که در ادامه به شما عزیزان شرح می‌دهیم می‌توانید متوجه این مسئله شوید که هر شرکتی چرا قیمت بالایی را در هنگام اجرای طرح ارائه می‌دهد. یا این که چرا گاهی عناوینی تحت: روف‌گاردن با قیمت پایین یا ارزان می‌بینیم.

به‌طورکلی هزینه اجرای روف‌گاردن به چند عامل مهم بستگی خواهد داشت:

• نوع پروژه
• طبقه‌ای که پروژه روی آن انجام می‌شود
• محل اجرا
• گل و گیاهانی که استفاده می‌شوند
• تعداد گلدان‌ها، جعبه‌های گل و تجهیزات
• نوع کف و المان‌های مورداستفاده در زیرسازی و روسازی

همین‌طور ساخت بام سبز نیازمند رعایت یک سری استانداردهاست که در ادامه آن‌ها را برمی‌شماریم.

روش استانداردسازی روف‌گاردن:

در زمان اجرای روف‌گاردن موضوع استفاده از گیاهان بومی و سازگار با منطقه و آب‌وهوا اهمیت زیادی دارد. مثلاً اگر منطقه بادخیز است، گرم و خشک بوده و یا این که مدام درگیر سرما است قطعاً باید گیاه متناسب با همان شرایط را انتخاب نمود. از طرفی مصالح و تولیداتی که در منطقه استفاده می‌شود به دلیل سازگاری منطقه‌ای گزینه بهتری هستند. مثلاً در بسیاری از شرایط از جمله آب‌وهوای مرطوب و شرجی شما امکان استفاده از کف چوبی را نخواهید داشت. در نتیجه بهتر است به سراغ متریال آهن یا سنگ بروید.

درصورتی‌که آب اضافه‌ای در مسیر بام سبز جریان یابد لازم است که توسط سیستم زهکشی جمع‌آوری و دفع شود. همین‌طور شما می‌توانید از آب جمع شده توسط پست بام برای سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی نظیر پکیج شوفاژ و… استفاده کنید.

طراح بام سبز یا روف‌گاردن در هتل‌ها، رستوران‌ها و مراکز خدماتی عمومی:

علاوه بر امکان راه‌اندازی و طراحی روف‌گاردن در خانه‌ها و پشت‌بام مناطق مسکونی، شما می‌توانید این ایده را در دفتر کار، فروشگاه و حتی مال‌ها و پاساژها نیز اجرایی کنید. البته نیاز است که کمی وسیع‌تر روی پروژه کار شود. باتوجه‌به حجم بالای انجام این کار ضروری خواهد بود که شرکت معتبری را برای اجرای پروژه روف‌گاردن در مراکز خدماتی انتخاب نمایید. ضمن این که بام سبز می‌تواند شامل جعبه گل، سنگ‌ریزه و قلوه‌سنگ، چمن مصنوعی یا طبیعی، انواع گیاهان زینتی و… باشد. محدودیت در چینش هم در فضاهای عمومی کم تر است. چون ساختمان‌های تجاری و اداری پشت‌بام وسیع‌تری دارند.

یک مجری طرح حرفه‌ای روف‌گاردن کاملاً مطلع است که نیاز است حتماً فضای پشت‌بام در مقابل تغییرات آب‌وهوایی و فصلی، نفوذ حشرات و موجودات موذی و همین‌طور آب باران و… مقاوم‌سازی شود. در نتیجه تجربه مسئله مهمی در کنار تخصص است.